Safranbolu, Türk egemenliğinden önce, Bizans'ın Paflagonya eyâleti içinde, müstahkem mevki durumunda Dadibra (Dadybra) isimli bir kent idi.
Candaroğulları Safranbolu'yu 1326 yılına doğru aldıktan sonra Safranbolu, Candaroğulları ile Osmanoğulları arasında, Kastamonu bölgesine egemen olma yarışının geçtiği bir mücadele alanı oldu. Osmanlılar Safranbolu'yu Yıldırım Bâyezid zamanında 1392 yılında aldılar.
Safranbolu tarihi geçmişinde, en üstün ekonomik ve kültürel düzeyine Osmanlı döneminde ulaşmış ve 17 yy.da İstanbul – Sinop kervan yolu üzerinde önemli bir konaklama merkezi olması nedeniyle bölgede ticaret gelişmiş ve zenginlik artmıştır. Osmanlı’nın bazı devlet adamları kente önemli eserler bırakmışlardır.
Safranbolu, geleneksel Türk toplum yaşantısının tüm özelliklerini yansıtan ve tarihi geçmişinde yarattığı kültürel mirası çevresel dokusu içinde koruyan örnek bir kenttir. Sahip olduğu bu zengin kültürel mirası kent ölçeğinde korumadaki başarısı dolayısıyla UNESCO tarafından ‘DÜNYA MİRAS KENTİ’ listesine alınmıştır. 2000’e yakın korunması gereken Kültür ve Tabiat varlığına sahip olması kenti Müze Kent haline getirmiş ve korumacılıktaki başarısı da kente ‘Korumanın Başkenti’ ünvanını kazandırmıştır.
Kentin ününü oluşturan Safranbolu Evleri 18. Ve 19. Yy. Türk aile hayatının geçmişini, kültürünü, ekonomisini, teknolojisini ve yaşama biçimini yansıtan mükemmel mimarlık bilgisi ile yapılmışlardır. Özellikle Osmanlı döneminden kalma han, hamam, cami, çeşme, köprü ve eşsiz konaklar gelenlerde hayranlık uyandıracak niteliktedir.
SAFRANBOLU' NUN YERLEŞİMİ VE COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ
Safranbolu, Batı Karadeniz Bölgesinde denizden kuş uçumu 65 km içerde bulunan bir ilçedir. Karabük iline bağlı olan Safranbolu, il merkezinden yalnızca 8 km uzaklıktadır.
İlçenin jeolojik yönden oluşumu ilginç özellikler arzeder. Derin ve uzun kanyonların yanında büyük mağaralar, dağ yamaçlarındaki mağara ağızlarından çıkan büyük çaplı sular bulunmaktadır.
Şehir merkezi de ilginç bir jeolojik yapının üzerinde kurulmuştur. Tokatlı(Gümüş), Akçasu ve Bulak dereleri üç ayrı kanyon yaparak şehirden geçer, daha sonra Araç çayına karışırlar. Çarşı kesiminde bu kanyonların dar kesimleri üzerinde kurulmuş yapılar görmek mümkündür.
Safranbolu'da iklim, Karadeniz iklimi ile iç Anadolu iklimi arasında geçiş özelliği gösterir. Yazlar sıcak , kışlar soğuk, baharlar ılık ve serin geçer. Yağışlar ilkbahar,sonbahar ve kış aylarına yayılmıştır.
Safranbolu, ismini en kalitelisi Safranbolu’da yetişen safran bitkisinden almaktadır. Altın kadar değerli bir bitki olan ve Ekim sonu, Kasım başında açmaya başlayan safran çiçeğinin hasadı hızlı bir şekilde yapılmak durumundadır. Çünkü, gün ağarırken açan çiçekler gün ilerledikçe solmaya başlar. Kendi ağırlığının yüzbin katı kadar sıvıyı sarıya boyayabilme özelliği bulunan safran, ilaç, gıda ve kozmetik sanayiinde kullanılmaktadır.
Safranbolu’ da Gezilecek Görülecek Yerler
TARİHİ YERLER :
Kentin turistik ve tarihi eserlerin yoğunlaştığı bölge olan ‘çarşı’ kesiminde en güzel panaromik görüntü Hıdırlık Tepesi’nden alınmaktadır. Karşı tepede bulunan Eski Hükümet Binası artık Kent Tarihi Müzesi olarak kullanılmaktadır. Müzenin arkasında Saat Kulesi, Cephane Binası, Eski Hapishane Binası görülmesi gereken yerlerdir.
Kentteki 25’in üstündeki tarihi camilerden özellikle Köprülü Mehmet Paşa Camii, İzzet Mehmet Paşa Camii, Kazdağlıoğlu Camii, Dağdelen Camii,Kaçak Camii, Mescit Camii, Ulu Cami (Ayastefanos Kilisesi) ile Cinci Hanı ve Cinci Hamamı yerli ve yabancı turistlerin ilgi gösterdikleri tarihi eserlerdir.
Demirciler, Bakırcılar, Semerciler Çarşıları ile Yemeniciler Arastası Safranbolu ticaret ve zenaati hakkında bizlere ışık tutmaktadır.
ARKEOLOJİK Alanlar;
Hacılarobası, Çavuşlar, Üçbölük, Akören köylerinde çok sayıda kaya mezarı ile ilçedeki Tümülüsler sayılabilir.
TURİSTİK YERLER :
Merkeze sadece 10 Km uzaklıkta bulunan Yörük Köyü, tarihi evleri ve yapıları dolayısıyla 1997 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca koruma altına alınmış, Safranbolu’nun küçük bir maketi gibidir.
İncekaya Su Kemeri, dünyada sadece 2 tane bulunan ve Tokatlı kanyonunun 80 m üzerindeki Cam Teras ve Bulak (Mencilis) Mağarası mutlaka görülmesi gereken yerlerdendir. Düzce Kanyonu, Sırçalı Kanyonu, Tokatlı Kanyonları’nda foto safari ve tracking olanakları bulunmaktadır.
Sarıçiçek Yaylası ve Safranbolu’ya sadece 30 Km uzaklıktaki dünyaca ünlü YENİCE ORMANLARI doğayı, yürüyüşü ve fotoğraf çekmeyi sevenler için keşfedilmeyi beklemektedirler.